Gobierno de España. Ministerio de Inclusión, Seguridad Social y Migraciones. Secretaría de Estado de la Seguridad Social y Pensiones - Dirección General de Ordenación de la Seguridad Social
Administración Presupuestaria

Erretiro- edo erretreta-motak

Funtzionarioen erretiroa honelakoa izan daiteke:

  • Nahitaezkoa, legez ezarritako adina betetzean
  • Taldeari edo eskalari dagozkion eginkizunak burutzeko ezintasun/gauzaez iraunkorraren aitorpenagatik.
  • Borondatezkoa, funtzionarioak hala eskatuta

DERRIGORREZKO ERRETIROA EDO ERRETRETA ADINAGATIK

Funtzionario publikoen nahitaezko erretiroa ofizioz aitortzen da funtzionarioak 65 urte betetzean, salbuespen kasu hauetan izan ezik:

  • Unibertsitateko irakasleen kidegoko funtzionarioak: 70 urte betetakoan; adin hori bete duten ikasturtearen bukaeran hartu ahal izango dute erretiroa.
  • Justizia Administrazioko Magistratuak, Epaileak, Fiskalak eta Letratuak derrigorrean 70 urterekin hartzen dute erretiroaaños.
  • 2015-1-1 baino lehen sartutako Jabetza Erregistratzaileak: 70 urterekin.

Estatuaren Administrazio Orokorreko edo harekin lotutako edo haren mendeko eskubide publikoko erakundeetako funtzionario zibilek hirurogeita hamar urte betetzen dituztenera arte, gehienez, zerbitzu aktiboan jarraitzeko luzapena eska dezakete, prozedura honi jarraituz:

  • Interesdunak eskari-idatzi bat helaraziko dio erretiro-organoari, eta horren berri emango dio lanpostua duen zentroko pertsonal-buruari. Eskaera hori nahitaezko erretiro-adina bete baino bi hilabete lehenago aurkeztu beharko da gutxienez. Eskaera horrek automatikoki eragingo du nahitaezko erretiro-prozedura ez abiatzea, edo, hasita badago, prozedura hori etetea.
  • Eskumena duen organoak ebazpen arrazoitua emango du eskaera egindako data eta hilabete bateko epean; ezezkoa izango da bakarrik interesdunak ez badu adinaren baldintza betetzen edo eskaera zehaztutako bi hilabetetako epetik kanpo aurkezten badu.
  • Dena den, nahitaezko erretiro-adina betetzeko data baino 15 egun lehenago berariazko ebazpenik jaso ez bada, interesdunaren eskaera onartutzat joko da (administrazio-isiltasun positiboa)

Funtzionarioak zerbitzu aktiboa luzatzeari utzi diezaioke. Horrelakoetan, erakunde eskudunari jakinarazi beharko dio adinarengatik, nahitaezko erretirorako aurreikusi duen data, gutxienez, data hori baino hiru hilabete lehenago.

Zerbitzu aktiboan jarraitzeko luzapena ez zaie aplikatuko berariazko erretiro-arauak dituzten kidego eta eskaletako funtzionarioei.

ZERBITZURAKO EZINTASUN/GAUZAEZ IRAUNKORRAGATIKO ERRETIROA EDO ERRETRETA

Ofizioz edo alderdiek eskatuta aitortuko zaio, interesdunak "lesio edo prozesu patologiko, somatiko edo psikiko egonkor, atzeraezin edo sendatzeko aukera gutxikoa duenean eta gaitz horrek interesdunaren kidego, eskala, lanpostu edo karrerari dagozkion funtzioak betetzea guztiz eragozten duenean" (Klase Pasiboen Legearen testu bateratuaren 28.2.c artikulua).

Zerbitzurako ezintasun/gauzaez iraunkorraren ondoriozko erretiro- edo erretreta-pentsioa adinagatiko ohizko erretiro- edo erretreta-pentsioa bezala kalkulatu egiten da. Dena den, zerbitzurako ezintasun/gauzaez iraunkorraren ondoriozko erretiro- edo erretreta-pentsioa funtzionarioa lanean dabilenean edo antzeko egoeran dagoenean gertatzen bada, unera arte aitortutako zerbitzuaz gain egindako zerbitzutzat hartuko dira funtzionarioari erretiratzeko edo erretreta hartzeko geratzen zaizkion urte guztiak. Beraz, erretiroaren edo erretretaren ondoriozko uztea gertatzean lanean dagoen dagokion talde, eskala, lanpostu, enplegu edo kategoriaren esparruan lan egin duela ulertuko da

Dena den, 2009ko urtarrilaren 1etik aurrera, gertaera eragilea ematen denean, interesatuak zerbitzuetan hogei urte baino gutxiago egiaztatzen baditu eta ezintasunak ez badio ogibide edo lanbide oro garatzeko ezgaitzen, ohiko erretiro pentsioaren zenbatekoa aurreko paragrafoan adierazitakoaren arabera kalkulatuko da, baina %5 kenduko da zerbitzuko 20 urtetara iristeko falta zaizkion zerbitzuko urtebete bakoitzeko, gehienez, %25 izanik zerbitzuteko 15 edo urte gutxiago egiaztatzen dituztenentzat. Pentsioa aitortu ondoren baina erretiratzeko edo erretreta hartzeko adina bete baino lehen interesdunaren gaixotasuna edo lesioak larriagotu egiten badira eta, horren ondorioz, edozein lanbide edo ogibide burutzeko gaitasunik ez badu, pentsioaren zenbatekoa handitzeko eskaera egin ahal izango du, egokituko litzaiokeenaren % 100ekora iritsi arte.

BORONDATEZKO ERRETIROA EDO ERRETRETA

Klase Pasiboen Erregimeneko funtzionario publikoek borondatezko erretiroa har dezakete 60 urte beteta badituzte, betiere Estatuaren zerbitzura 30 urte jardun direla egiaztatzen badute.

2011ko urtarrilaren 1etik aurrera hartzen diren erretiroetan, eskatutako zerbitzuetan hogeita hamar urte osatzeko beste erregimen batzuetarako kotizazio-aldiak konputatu behar badira, Gizarte segurantzako erregimenen arteko kuotak konputatzeko araudiei jarraikiz (1991ko apirilaren 12ko 691/1991 Errege Dekretua), zerbitzu konputagarrien azkeneko bost urteak Estatuko Klase Pasiboen erregimenak estaltzea eskatuko da pentsioaren zenbatekoa zehazteko. Baldintza hori ez zaie aplikatuko zerbitzu aktiboan dauden Estatuko administrazioko langileei, zerbitzu berezietan daudenei, senitartekoen zaintzagatik eta genero-indarkeriagatik lan-utzialdian daudenei eta funtzio publikoko araudi orokorrean araututako sarbide- eta sustapen-prozesuak gainditu dutelako babes sozialeko erregimena aldatzen dutenei.

Arau bera aplikatuko da derrigorrezko hogeita hamar urteak osatzeko Espainiatik kanpo izandako aseguru-aldiak, bizilekua edo babestutako baliokideak kontuan hartu behar badira, gizarte-segurantzako sistemen arteko bi aldeko hitzarmenen edo gizarte-segurantzako sistemen arteko koordinatzeko komunitate-erregelamenduen aplikaziotik eratorritakoak. Ez da araua aplikatuko aipatutako denboraldiak Espainian burutuz gero interesduna Klase Pasiboen Erregimenean derrigorrez sartu beharra ekarriko luketen jarduerei badagozkie.

Gorte Nagusietako langileei dagokienez, 60 urte beteta izan behar dituzte, edo Estatuaren zerbitzura 35 urte jardun izana egiaztatuta eduki, borondatezko erretiroa hartzeko.

Prozedura funtzionario interesdunak hasiko du, eta horretarako derrigorrez noiz erretiratu nahi den edo noiz hartu nahi duen erretreta zehaztu beharko du dagokion idazkian; gainera, eskatzen den erretiro- edo erretreta-data baino hiru hilabete lehenago gutxienez aurkeztu beharko da erretiro- edo erretreta-organoaren aurrean.

Mota Pasiboko Erregimenaren funtzionario guztientzat aurreikusitako erretiro boluntarioaz gain (60 urte eta 30 urte Estatuarentzat lan egiten egon direnak), erretiroa 70 urteetan finkatuta duten Unibertsitateetako Irakasleak eta Magistratuak, Epaileak, Administrazioko Fiskalak eta Legegizonak, 65 urte betetzen dituztenean lortu dezakete erretiroa eta Estatuan 15 urtez lanean egon direla egiaztatzen dutenean. Magistratuen, Epaileen, Justizia Administrazioko Fiskalen eta Letradunen kasuan, erretiro boluntario mota hau erretiro dataren sei urteko aurrerapenarekin eskatu behar da.