Bateraezintasunak

• Pentsioen artean

Ezin dira batera jaso:

1. Pertsona desberdinek jaso behar dituzten Klase Pasiboen ohizko hiru pentsio baino gehiagorenak -erretiro edo erretreta, alarguntza, zurztasun edo gurasoen alde.
2. Klase Pasiboen bi ohiko pentsio edo gehiago, pertsona bakarrak bere alde edo senitartekoen alde sortuak.
3. Klase Pasiboen ohiz kanpoko pentsioak eta onuradunek, egitate eragile berberak oinarri hartuta, eska ditzaketen ohiko pentsioak.
4. Terrorismo ekintzengatiko ohiz kanpoko pentsioak, eta arrazoi berberengatik, eta motibazio terrorista kontuan hartu gabe, Estatuko Klase Pasiboetako Erregimenean dauden pentsioak. Halaber, bateraezinak dira, arrazoi beragatik, babes sozialeko beste edozein erregimenean onartzen diren beste pentsio guztiekin.
5. Pertsona batek gizarte-segurantzako erregimen batean baino gehiagotan eragin dituen edo eragin ditzakeen pentsioei dagokienez, baldin eta eskubidea izateko bete beharreko gutxieneko kotizazio-aldia bete izana ziurtatzeko, edota haren zenbatekoa kalkulatzeko aplikatu beharreko ehunekoa zehazteko, edota bi gauza horietarako, pentsioetako edozeinetan beste erregimen batean zenbaturiko kotizazioak izan badira kontuan, edota, hala badagokio, klase pasiboenean, 1978ko abenduaren 26ko 70/1978 Legearen aurretiko zerbitzu gisa

Pertsona batek jasotzeko bateraezinak diren Klase Pasiboetako pentsio bat baino gehiago kobratzeko eskubidea badu, aukeratzeko eskubidea erabili ahal izango du egokien iruditzen zaion pentsioa kobratzeko.

• Lan aktiboarekin

A) Erretiro pentsioak (borondatezkoa, nahitaezkoa, zerbitzurako ezintasun edo elbarritasun erabatekoa).

- Erretiro pentsioak, 2009ko urtarrilaren 1a baino lehen emanak.

Bateraezinak dira erretiro pentsioa jasotzea eta titularrak sektore publikoan lanpostua izatea.

Pentsio horietan Gizarte Segurantzako Sistemako Erregimen bati dagozkion kotizazioaldiak gehitu badira —Gizarte Segurantzako Erregimenen arteko kotizazioen elkarrekiko zenbaketa aplikatuz— pentsio horiek bateraezinak izango dira sektore pribatuko lanarekin, berdin norberaren kontura edo besteren kontura bada.

Bi kasu horietan, pentsioa jasotzeari utziko zaio, lanpostu horretan den hilabeteetan zehar. Halere, horrek ez du esan nahi ez direla pentsioaren eguneratzek aintzat hartuko. Hain zuen, pentsioa berriz jasotzen hazten denean, eguneratze horiek kontuan hartuko dira.

- Erretiro pentsioak, 2009ko urtarrilaren 1etik aurrera emanak,

Erretiro pentsioen titularrak ezingo dira lanpostu baten jabe izan edo goi kargu bat sektore publikoan eduki, Herri Administrazioetako Zerbitzurako Langileen Bateraezintasunei buruzko abenduaren 26ko 53/1984 Legeko 1. artikuluaren 1. ataleko 2. paragrafoari jarraiki. Horri dagokionez, ondorio horretarako, aipatutako Legeko bederatzigarren xedapen gehigarriaren salbuespenak aplikatuko dira eta, ezingo da aldian aldiko ordainsaririk jaso, Autonomia Erkidegoetako edo Toki Korporazioetako Legebiltzarren kide gisako hautapenezko karguak garatzeagatik (aipatutako legeko 5. artikuluan aurreikusitakoak).

Gain la incompatibidad lanpostu baten jarduerarekin sektore publikoan, ostatu hauen pertzepzioa, bateraezina izango da, jarduera baten ariketarekin, norbere edo besteren kontura, sarrerara lekuaren edozein erregimenetan bere tituluaren Gizarte Segurantzaren publikoa.

Aurreko paragrafoan ezarritakoa alde batera utzi gabe, kasu bakoitzerako legearen arabera ezarritako adina betetzeagatik jasotako nahitaezko erretiro pentsioak bateragarriak izango dira norberaren edo besteren konturako jarduera bat garatzearekin, pentsioaren titularra Gizarte Segurantzako edozein araubide publikoan barneratuz eta honako baldintza hauek betez:

 a) Erretiro pentsioa jasotzen hasteko adina, gutxienez, izan beharko da dagokion funtzionario kolektiborako nahitaezko erretiro adin gisa ezarritakoa.

 b) Pentsioaren zenbatekoa kalkulatzeko, hartzeko erregulatzaileari aplikatu beharreko ehunekoa ehuneko ehun izan beharko da.

Jarduera bateragarri bat garatuz gero, pentsioaren zenbatekoa, pentsioa hasieran onartzen denean, emaitzazko zenbatekoaren ehuneko berrogeita hamarrarekin bateragarria izan behar da, bidezkoa bada, pentsio publikoaren gehienezko muga aplikatu ondoren, edo jardueraren hasierako datan pentsioduna jasotzen ari dena aplikatu ondoren. Nolanahi ere, gutxienekoen osagarria salbuetsita egongo da eta ezingo da jaso pentsioa eta jarduera bateragarriak diren bitartean.

Hala ere, jarduera norbere kontura burutzen bada, eta gutxienez besteren konturako langile bat kontratatu egin dela egiaztatzen bada, lanarekin bateragarria den pentsioaren zenbatekoa ehuneko ehunekoa izango da.

Pentsioa bere osotasunean baloratuko da, Klase Pasiboen Araubideko pentsioetarako ezarritakoaren arabera. Hala ere, lan bateragarria egiten den bitartean, pentsioaren gehi metatutako birbalorazioen zenbatekoa ehuneko berrogeita hamar murriztuko da. Murrizketa hori ez da aplikagarria izango erretiro-pentsioa norberaren konturako jarduerarekin bateragarria denean eta gutxienez besteren konturako langile bat kontratatu dela frogatuta dagoenean.

Salbuespen gisa, 2023ko apirilaren 1etik eragindako pentsioen kasuan, ez da hartzeko arautzailearen ehuneko ehuna eskatuko, baina bai nahitaezko erretiro-adina betetzea, baldin eta besteren konturako edo norberaren konturako lana Gizarte Segurantzaren Lege Orokorraren testu bateginak, urriaren 30eko 8/2015 Legegintzako Errege Dekretuaren bidez onetsiak, 249 quater artikuluan aipatzen duen jarduera artistikoa bada. Adin-eskakizunari dagokionez, borondatez erretiroa hartu dutenek bateragarritasun hori nahitaezko erretiroaren adina betetzen duten unetik aurrera eskuratu ahal izango dute, baldin eta hori 2023ko apirilaren 1etik aurrera gertatzen bada.

Jarduera artistikotzat hartuko da jarduera artistikoak egiten dituztenek egiten dutena (dramatikoa, bikoizketa, koreografikoa, barietatea, musikala, kantua, dantza, figurazioa, espezialistak, zuzendaritza artistikoa, zinema, orkestra, egokitzapen musikala, eszena, ekoizpena, koreografiak, ikus-entzunezko lanak, zirku-artista, txotxongilo-artista, magia eta gidoigileak), eta, nolanahi ere, Jabetza Intelektualaren Legearen testu bateginak, apirilaren 12ko 1/1996 Legegintzako Errege Dekretuaren bidez onartuak eta arlo horretan indarrean dauden legezko xedapenak erregularizatu, argitu eta harmonizatzen dituenak, bigarren liburuko I. tituluan artista interpretatzaile edo jotzailetzat hartzen dituenek egiten dutena, eta abuztuaren 1eko 1435/1985 Errege Dekretuak, arte eszenikoetan, ikus-entzunezkoetan eta musikaletan aritzen diren artisten lan-harreman berezia eta jarduera hori garatzeko beharrezkoak diren jarduera teknikoak edo osagarriak egiten dituzten pertsonena arautzen duenak, 1. artikuluko 2. paragrafoan ezarritakoaren arabera arte eszenikoei, ikus-entzunezkoen jarduerari eta musikari aplikagarriak zaizkion hitzarmen kolektiboek artistatzat edo artista interpretatzaile edo jotzailetzat hartzen direnek egiten dutena.

Era berean, bateragarritasunaren eremuaren barruan sartzen dira literatura-, arte- edo zientzia-lanen egileek besteren kontura egindako lana eta norberaren kontura egindakoa, Jabetza Intelektualari buruzko Legearen testu bateginean zehazten den moduan, jarduera horrengatik jabetza intelektualeko eskubideak jasotzen diren ala ez, hirugarrenei eskualdatzeagatik sortutakoak barne, eta jarduera horrengatik beste ordainsari batzuk jasotzea gorabehera.

Kasu horietan, nahitaezko erretiroaren pentsioaren zenbatekoa ehuneko ehunean bateragarria izango da besteren edo norberaren konturako jarduera horrekin, eta gutxienekora iristen ez diren pentsioetarako osagarria eta amatasun-osagarria edo genero-arrakala murrizteagatiko osagarria hartuko ditu barnean.

Ondorio guztietarako pentsioduntzat joko dira jarduera artistikoren bat egiten duten nahitaezko erretiroaren hartzaileak, nahiz eta Gizarte Segurantzaren Lege Orokorraren testu bateginaren 153 ter eta 310 bis artikuluetan aurreikusitako baldintzetan alta eman eta kotizatuko duten.

Erretiro-pentsio baten onuradunak ezingo du bateragarritasun hori baliatu, baldin eta, jarduera artistiko bat egiteaz gain, besteren kontura edo norberaren kontura bestelako lanen bat egiten badu eta, horren ondorioz, Araubide Orokorraren edo Gizarte Segurantzako araubide berezietako baten aplikazio-eremuan sartzen bada.

Hala ere, zerbitzurako ezintasun iraunkorragatik edo ezgaitasunagatik erretiro-pentsioen kasuan, interesduna lanbide edo ogibide orotarako desgaituta ez dagoenean, pentsioa jasotzearekin batera jarduera hori egin ahal izango du, betiere Estatuaren zerbitzura egiten zuenaz bestelakoa bada. Kasu horretan, eta egoerak irauten duen bitartean, aitortutako pentsioaren zenbatekoa dagokion zenbatekoaren % 75era murriztuko da, baldin eta Estatuari egindako zerbitzu eraginkorrak 20 urte baino gehiago egiaztatu badira; edo % 55, erretiroa hartzeko unean interesdunak 20 urte baino gutxiagoko zerbitzua bete izan badu.

Hilabete osotan utziko zaio lehen adierazitako bateraezintasunek eragindako pentsioak jasotzeari, bateraezintasuna dakarren jarduera hasi eta hurrengo hilaren lehen egunetik amaitzen den hilaren azken egunera arte, eta horrek ez du eraginik izango pentsio horiek izan behar dituzten gehikuntzetan; jarduera b-ateraezina hilaren lehen egunean hasten bada, jarduera bateraezina egiten den hilaren lehen egunetik etengo da ordainketa.

B) Alargun pentsioak

Alargun pentsioa bateragarria da lan errentak jasotzearekin, berdin norberaren edo besteren kontura bada.

C) Umezurtz pentsioak

Izaera orokorreko zurztasun pentsioa iraungiko da umezurtzak 21 urte betetzen dituenean. Hala ere, pentsioa biziartekoa izango da umezurtza edozein lan egiteko ezgaituta badago kausatzailea hil aurretik edo 21 urte bete aurretik.

Umezurtzak 25 urte bete arte pentsioa jasotzen jarrai dezake sektore pribatuan betetzen duen lanaren ondoriozko errentak ez badira lanbide arteko gutxieneko soldata baino handiagoak. Ikasten badabil, zurztasun-pentsioa hurrengo ikasturtea hasi eta hurrengo hilabeteko lehen egunera arte jasotzen jarraitu ahal izango du. Horretarako, pentsioa jasotzeko luzapena eskatu beharra dago.

Nolanahi ere, zurztasun-pentsioa ez da bateragarria sektore publikoko lanarekin.

Klase Pasiboen zurztasun-pentsioak, 1984ko abenduaren 31ko Klase Pasiboen legediaren eta gerra zibiletik eratorritako legedi bereziaren babesean ezinduak ez diren 21 urtetik gorako umezurtzei aitortuak, bateraezinak dira soldata ordezten duten errentak edo diru-sarrerak jasotzearekin, hots, langabeziagatiko prestazioak eta diru-laguntza jasotzearekin.